Çapraz kur hesaplamalarında genellikle “parite” kavramı kullanılır. Parite, iki para birimi arasındaki orandır. Pariteyi etkileyen en önemli faktör ekonomik koşullar ve faiz oranlarıdır. Çapraz kur hesaplaması yapılırken toplamda üç para birimi kullanılır. Üçüncü para birimi genellikle dolardır. TRY/USD ise Türk lirası ile doların birbiri karşısındaki değerini göstermektedir. Tüm para birimlerinin birbirleri karşısındaki değerleri çapraz kur ile belirlenir. Bu sayede herhangi bir para birimi başka bir para birimine dönüştürülürken hesaplama işlemi çapraz kur baz alınarak yapılır.
Çapraz Kur Ne İşe Yarar?
Çapraz kur ülkeler arasındaki ticaret için büyük önem taşır. Ulusal para birimi ithalat ve ihracatı etkiler. Çapraz kurun amacı, iki para biriminin birbirine karşı olan değerini belirleyerek para birimi dönüştürme işlemlerinde kolaylık sağlamaktır. Ulusal para birimi değerli olan ülkelerin, ithalatı ucuz olurken ihracatı pahalı olur. Yüksek döviz kuru ülkenin ticaret dengesini olumsuz etkiler. Örneğin euro cinsinden paraya sahip olan bir kişi, parasını Türk lirasına çevirmek istediği takdirde EUR/TRY çapraz kurunu kullanarak elindeki euro miktarı ile ne miktarda Türk lirası alabileceğini kolaylıkla hesaplayabilir. Paranın dönüştürülmesi sırasında banka veya döviz bürosu gibi finansal kuruluşlar da çapraz kur üzerinden dönüşümü gerçekleştirir.
Sıkça Sorulan Sorular
Çapraz Kur Nasıl Hesaplanır?
Çapraz kur, paritelerin para cinsinden karşılığıdır. İki para birimi arasındaki oran ve genellikle dolar gibi yaygın kullanılan para birimlerine göre belirlenmektedir. Çapraz kur kullanarak hesaplama yapmak son derece kolaydır. Çapraz kur zaten iki para biriminin birbiri karşısındaki değerini göstermektedir. Buna göre toplam para tutarı, ilgili kur ile çarpılarak hesaplama işlemi yapılabilir.
Çapraz Kur Hesaplama Formülü Nedir?
Çapraz kur hesaplama işleminde öncelikle ilgili para birimlerinin o günkü çapraz kuru öğrenilir. Örneğin USD/TRY çapraz kuru, 1 doların kaç TL olduğunu ifade eder.
Güncel kurlar üzerinden bir örnekle çapraz kur hesabı şu şekilde yapılabilir.
1 Dolar = 0,92 Euro
1 Dolar = 18,5 TL
Çapraz kur hesaplamasında iki para biriminin de dolar cinsinden değeri hesaplayalım.
1/0,92 = 1,086 ise 1 Euro = 1,086$
1 dolar = 18,5 ise 1,086 dolar kaç TL olur onu hesaplamalıyız.
1,089 x 18,5 =20,146 TL
Çapraz kur = 20,146 /18,5 = 1,088 Euro/Dolar paritesi 1,088 olur.
Çapraz kur = 18,5/20,146 = 0,92 Dolar/Euro paritesi 0,92 olur.
Yaygın olarak kullanılan para birimlerini çapraz kur hesaplamada kullanmak kolaylık sağlar. Merkez Bankası çapraz kur hesaplamasında genellikle dolar kullanılmaktadır.
Çapraz Kurdan Nasıl Para Kazanılır?
Çapraz kur aslında bir yatırım aracı değil, para birimi dönüştürme aracıdır. Çapraz kurdan para kazanmak, para birimlerinin paritelerindeki değişiklikleri önceden tahmin edebilmek veya öngörebilmekle mümkün olabilir. Örneğin Doların TL karşısında değer kazanacağını düşünen birisi, bu değerleme gerçekleşmeden önce Türk Lirası cinsinden olan parasını Dolara çevirebilir. Değerleme sonrasında USD/TRY çapraz kur paritesi daha farklı olacaktır. Şayet kişinin öngördüğü gibi Dolar TL karşısında değer kazanmış ise alınan Dolar yeniden Türk Lirasına çevrilerek kar elde edilebilir. Varsayalım ki 1000 doları olan bir kişi 1dolar= 18 TL döviz kurundan elinde aslında 18.000 TL vardır. Euro/Dolar paritesinin de 1,10 olduğunu varsayalım. O zaman 1000 doları olan kişinin aynı zamanda 16.363 Euro bulunuyor demektir. Doların zamanla değer kazanacağını öngörülüyor ve elde tutulmak isteniyorsa bu durumda Euro/Dolar paritesine bakılarak para euro cinsine çevrilebilir.
Düz Kur ve Çapraz Kur Arasındaki Fark Nedir?
Düz kur, iki ülke para biriminin birbiri karşısındaki doğrudan değerini göstermektedir. Çapraz kur ise üç ülke para birimini kullanarak aradaki pariteyi de hesaba katarak belirlenir. Genellikle tüm dönüştürme işlemlerinde çapraz kur kullanılır.
Çapraz Kurda Döviz Nasıl Olur?
Çapraz kurda iki para biriminin birbiri karşısındaki değerinin yanı sıra başka bir döviz de kullanılır. Bu döviz genellikle, kolaylık olması açısından dünyada en çok kullanılan para birimlerinden birisi olan dolar olarak seçilir. Döviz kurunun artması halinde iki para birimi arasından ulusal paranın değeri düşer. Döviz kurunun düşmesi halinde ise iki para birimi arasında ulusal olanın değeri artar.
Encazip 
