Serbest Tüketici Nedir? Kime Denir?

Serbest tüketici olmak ve elektrik tedarikçisini değiştirmek için tüketicilerin yıllık belli bir elektrik tüketimi gerçekleştiriyor olmaları gerekmektedir. Elektrik tedarikçisini değiştirebilecek tüketiciler için tüketim limitleri yıllık olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından alınan kararlarla belirlenmektedir.

EPDK, 2025 yılı için serbest tüketici limitlerini yıllık 750kWh elektrik tüketimi olarak belirlemiştir. Bu şu anlama gelmektedir; yıllık olarak toplamda yaklaşık 2953 TL elektrik faturası ödeyen tüm tüketiciler 2025 yılında elektrik tedarikçisini değiştirebilir. Yıllık 2953 TL olarak elektrik tüketiminiz olması, ayda ortalama 246 TL ve üzerinde elektrik faturası ödüyor olmanız demektir. Serbest olmayan tüketici ise bu haktan yararlanamaz ve elektrik tedarikçisi değiştiremez.

Serbest Tüketici Kimdir, Nasıl Olunur?

Cep telefonu operatörü gibi değiştirir gibi elektrik tedarikçisini değiştirebilen tüketicilere serbest tüketici olarak adlandırılır. 2025 yılında 246 TL ve üzerinde elektrik faturası ödeyen herkes serbest tüketicidir.

Türkiye'de Serbest Tüketici Sayısı Ne Kadardır?

Türkiye'deki toplam serbest tüketici saysının yıllar içindeki değişimi ve 2010 - 2025 arasındaki toplam serbest tüketici sayısı aşağıdaki grafikte gösterilmektedir:

Serbest Tüketici Olmanın Avantajları Nelerdir?

Sayıları 50’yi aşan aktif tedarikçi şirket daha fazla tüketiciyi portföylerine dahil etmek için serbest tüketici kampanyaları oluşturmakta ve böylece daha cazip koşullarından elektrik tüketimi gerçekleştirme fırsatı sunmaktadır. Serbest tüketici avantajları ve kampanyaları 7 ayrı maddede farklılaşmakta ve elektrik tedarik şirketleri bu maddelerde rekabet etmektedir.

Birim fiyat (Sağlanan tasarruf)
Sabit yada indirim garantili birim fiyat ve SKT kullanıcıları için PTF&YEKDEM Katsayısı
Güvence bedeli koşulları
Taahhüt
Sözleşme ve fiyat garantisi süresi
Fatura ödeme yöntemleri
Çeşitli ek kampanyalar

Serbest Tüketici Adayı Nedir?

Serbest tüketici adayı, yıllık elektrik tüketimi 750kWh (aylık ortalama 246 TL) olduğu için elektrik tedarikçisini seçme hakkını elinde bulunduran ancak bu hakkını henüz kullanmamış olan tüketiciler için kullanılan terimdir.

Görevli elektrik tedarik şirketleri tarafından düzenlenen elektrik faturaları üzerinde serbest tüketici adayı ibaresini gören tüketiciler, elektrik tedarikçilerini değiştirme hakları olduğunu anlayabilir ve tedarikçi değişikliği yaparak daha cazip koşullarda elektrik kullanabilir. Bazı faturalar üzerinde serbest tüketici ibaresi yer almayabilir ancak bu yine de tüketicilerin tedarikçi değiştiremeyecekleri anlamına gelmemektedir. Serbest tüketici adayı olmak için aranan tek şart yıllık toplam 2953 TL (aylık 246 TL) ve üzerinde elektrik faturası ödemektir ve bu tutarın üzerinde tüketim gerçekleştiren ancak tedarikçisini henüz değiştirmemiş olan herkes serbest tüketici adayıdır.

Son Kaynak Tarifesinden Elektrik Alan Serbest Tüketici Ne Demek?

Serbest tüketici olma hakkını elde etmiş ancak elektrik tedarikçisini değiştirmemiş (ya da ikili anlaşma ile elektrik tedariği yapmayan) tüketiciler son kaynak tarifesinden elektrik alan serbest tüketicilerdir.

Son kaynak tarifesi, elektrik tüketicilerinin enerjisiz kalmamalarını garanti altına almak için oluşturulmuş bir sistemdir. Türkiye’deki her ilin bir görevli elektrik tedarik şirketi vardır ve bu şirketler tüketicilerin herhangi bir tedarikçi seçmemeleri ya da seçip de bir şekilde sözleşmelerini feshetmeleri durumunda son kaynak tedarik tarifesinden elektrik enerjisi sağlamakla yükümlüdür. Serbest tüketici olma hakkına sahip tüketiciler eğer herhangi bir tedarikçi seçimi yapmazlarsa otomatik olarak son kaynak tarifesinden elektrik alırlar.

Kısacası tüketiciler için stratejik öneme sahip elektrik enerjisinin kesintiye uğramaması için oluşturulmuş son kaynak elektrik tedariği prosedürü, serbest tüketicilerin herhangi bir tedarikçi bulamamaları durumunda enerji tedariğinin garantiye alınması için son çare olarak nitelendirilebilir. Bu durumdaki düşük tüketimli serbest tüketiciler için son kaynak tedarik tarifesi elektrik fiyatları ulusal tarifeler olur.

Serbest Tüketici Elektrik Tedarik Şirketini Nasıl Değiştirebilir?

Serbest tüketici olma hakkı kazanan tüketiciler, elektrik tedarik firmasını kendilerini seçebilir. Elektrik tedarik şirketi değişimi için şu adımlar izlenir:

Öncelikle elektrik tedarik şirketleri araştırılır.
Farklı tedarikçilerin sunduğu fiyatlar ve sözleşme şartları karşılaştırılır.
Seçilen yeni tedarikçiye başvuru yapılır.
Genellikle geçiş yapmak istenen yeni tedarikçi, başvuru işlemlerini doğrudan yapar ve tüketiciye geçiş tarihini ve yeni sözleşme detaylarını içeren bilgileri iletir.

Yüksek Tüketimli Tüketici Grubu Nedir, Limiti Ne Kadardır?

Son kaynak tedarik kapsamında serbest tüketiciler, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından açıklanan tüketim limitine göre ikiye ayrılır. Belirlenen limitin üzerinde tüketim gerçekleştiren kişiler Yüksek Tüketimli Tüketici Grubu, altında tüketim gerçekleştiren kişiler ise Düşük Tüketimli Tüketici Grubu içerisinde yer alır. 2025 yılı için son kaynak limiti, 1 Şubat 2025 tarihinde geçerli olmak üzere 5.000 kWh/yıl şeklindedir. Bu limiti aşan mesken aboneleri, Yüksek Tüketimli Tüketici olarak adlandırılır.

Kaynaklar:EPDK 13065 Sayılı Kurul Kararı Elektrik Piyasası tüketici Hizmetleri Yönetmeliği

Serbest Tüketici Nedir, Kime Denir?