İskonto (İştira) Kredisi Hesaplama ve Faiz Oranları

İskonto (iştira) kredisi, bir çekin vade tarihine kalan süre ve faiz oranı dikkate alınarak hesaplanır. İskonto kredisi hesaplanırken aşağıdaki değişkenler dikkate alınır.

• Çekin veya senetin nominal değeri
• Faiz oranı
• Çekin veya senetin vadesi

İskonto kredisi kullanırken çekin vade tarihine kalan süre için faiz hesaplaması yapılır. Vadeye kadar olan faiz tutarı çekin nominal değerinden düşülerek iştira kredisi kullandırılır. İskonto (iştira) kredisi kullanılırken hesaplama aşağıdaki formülle yapılır.

İskonto Tutarı = Çekin Nominal Değeri x Faiz x Vade (gün) / 365 formülüyle çekin nominal değeri üzerinden uygulanacak iskonto tutarı bulunur. Daha sonra aşağıdaki formüldeki gibi çekin nominal değerinden bu bulunan iskonto tutarı düşülerek ödenecek net tutar bulunur. Hesaplamalara KKDF ve BMSV de dahil edilir.

Ödenecek Toplam İskonto (İştira) Kredisi = Çekin Nominal Değeri - İskonto Tutarı

İskonto kredisi faiz oranları, iskonto kredisi almak için gösterilecek olan ticari alacakların durumuna, vade sayısına ve kredi tutarına bağlı olarak değişiklik gösterir. İskonto kredisi faizleri bankadan bankaya da değişiklik gösterir ve faiz oranı, her ticari alacak için farklı olabileceğinden önceden belirli bir faiz oranına sahip değildir.

Faizsiz iskonto kredisi, katılım bankalarından alınır. Katılım bankaları islami banka olarak da bilinen bankalardır ve faiz yerine kar payı usullerine uygun olarak faaliyet gösterir. Faizsiz kredi, kredinin maliyetsiz olduğu anlamına gelmez. Katılım bankaları da kar payı esasına göre belirli bir borçlandırma maliyeti barındırır. Bu borçlandırma maliyeti, diğer bankaların faiz oranlarından az ya da fazla olabilir bu nedenle iskonto kredisi alırken tüm bankaların faiz oranlarına bakılarak en cazip olanı tercih edilmelidir.

İskonto kredisi ödeme tablosu hazırlamak için öncelikle kullanılacak toplam kredi (anapara), aylık ödeme tutarı, faiz oranı ve vade belirlenir. İskonto kredisi ödeme tablosu aşağıdaki şekilde hazırlanır.

• Aylık taksit hesaplanır.
• İlk ay için bütün anapara üzerinden aylık faiz hesaplanır.
• Faiz üzerinden BSMV ve KKDF hesaplanır ve ilave edilir.
• İlk taksit toplam tutarından, hesaplanmış olan faiz çıkartılarak ilk aya ait anapara ödemesi bulunur.
• Toplam anapara tutarından, ilk aya ait anapara ödemesi çıkartılarak kalan anapara ödemesi bulunur.
• Kalan anapara üzerinden yeniden söz konusu aya ait faiz toplamı bulunarak toplam taksitten düşülür ve o aya ait anapara ödemesi bulunur.
• Yapılan işlemler vade sonuna kadar olan her ödeme dönemi için tekrarlanır.

Kredi geri ödeme sayfasından iskonto kredisi geri ödeme tablosu hazırlayabilirsiniz.

İskonto kredisi vadeleri, iskonto edilecek olan çek veya senet gibi ticari alacakların vadesi veya keşide tarihiyle sınırlıdır; vadesine veya keşide tarihine en fazla 180 gün kalan ticari alacaklar iskonto işlemine kabul edilebilir.

İskonto kredisi vadeleri, her ticari alacak için farklı olduğundan standart vadeler barındırmaz. En popüler iskonto kredisi vadeleri 3 ve 6 aylık vadelerdir.

İskonto kredisi, ticari alacaklara ilişkin bir kredi türü olduğu için fiili olarak doğrudan bankaya müracaat yolu ile yapılır. Gerekli belgelerle birlikte iskonto kredisi veren herhangi bir banka şubesine başvurularak iskonto kredisi talep edilebilir.

İskonto kredisi başvurusu belgeleri şunlardır.

• Kimlik belgesi
• Banka tarafından istenen ticari evrakların kopyaları
• Ticari alacaklara ilişkin çek, senet ve diğer belgeler

Aşağıdaki şartları taşıyan kişiler iskonto kredisi çekebilir.

• 18 yaşını doldurmuş olmak
• Yeterli kredi notuna sahip olmak
• İskonto edilebilecek çek veya senet gibi ticari alacaklara sahip olmak

Faizsiz iskonto kredisi veren katılım bankaları şunlardır.

• Kuveyt Türk
• Albaraka Türk
• Vakıf Katılım Bankası
• Ziraat Katılım Bankası
• Türkiye Finans

İskonto kredilerinin faizleri, iskonto edilecek olan ticari alacağın cinsine, vade sayısına, niteliğine ve miktarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu nedenle her bankanın vereceği faiz teklifi de değişkenlik gösterir ve önceden belli değildir. Kişinin kredi talebine ve kredi talebine karşılık olarak göstereceği ticari alacaklara bağlı olarak banka tarafından faiz oranı belirlenir ve kredi teklifi sunulur.

Ortalama iskonto kredisi onaylanma süresi ise 1-2 gündür. Eğer daha önce hiç çalışılmamış bir bankadan iskonto (iştira) kredisi alınmak istenirse kredinin onaylanması 1 haftaya kadar uzayabilir. Kredi çekme süresi, çeki ya da senedi yazanın niteliğine ve Findeks kredi notuna göre değişebilir.

İskonto kredisi çekilirken tüketici tarafından bankaya gösterilen ticari alacaklar hakkında istihbarat ve güvenilirlik bilgisi toplamak amacıyla tahkikat yapılır bu nedenle anında iskonto kredisi çekmek mümkün değildir. Kredi notu yüksek olan tüketiciler, sürekli çalıştıkları bankalardan 1 gün kadar kısa bir süre içerisinde iskonto kredisi alabilir.

İskonto kredisi ile tüketici kredisi birbirlerinden farklı kredi türleridir. İskonto kredisi halk arasında çek kırdırmak olarak da bilinen uzun vadedeki ticari alacakların hızlı bir şekilde nakde çevrilmesini sağlayan bir kredi türüdür. Tüketici kredisi ise bir ihtiyacı karşılamak amacıyla alınan bir kredi türüdür.

İskonto kredisi dosya masrafı, Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen tahsis ücreti ile bankaların talep ettiği masraflar toplamıdır.

İskonto kredisinde dosya masrafı, kredi tutarının maksimum %0,5’i oranında alınır. Bazı bankalar çeşitli kampanyalar doğrultusunda dosya masrafını daha düşük alabilir. 100.000TL’lik bir iskonto kredisinin dosya masrafı ise maksimum 500TL olabilir.

İskonto kredisi başvurusu onaylanmama nedenleri şunlardır.

• Kredi notunun yetersiz olması
• Bankacılık sisteminin kara listesinde olmak
• Belge eksikliği
• Ticari alacakların yetersizliği veya niteliksizliği

İskonto (iştira) kredisi hesaplama yöntemleri şunlardır.

• Vadeye Göre İskonto (İştira) Kredisi Hesaplama
• Faiz Oranlarına Göre İskonto (İştira) Kredisi Hesaplama

Kullanılacak kredinin tutarı değişmeden vadeye göre iskonto (iştira) kredisi hesaplaması yapılırken vade arttıkça ödenecek faiz ve vergiler artar. Vade uzadıkça faiz ve vergi masrafları artar, vade kısaldıkça faiz ve vergi masrafları düşer. Vadeye göre iskonto (iştira) kredisi aşağıdaki formüle göre hesaplanır.

İskonto Tutarı = Çekin Nominal Değeri x Faiz x Vade (gün) / 365 formülüyle çekin nominal değeri üzerinden uygulanacak iskonto tutarı bulunur. Daha sonra aşağıdaki formüldeki gibi çekin nominal değerinden bu bulunan iskonto tutarı düşülerek ödenecek net tutar bulunur. Hesaplamalara KKDF ve BMSV de dahil edilir.

Ödenecek Toplam İskonto (İştira) Kredisi = Çekin Nominal Değeri - İskonto Tutarı

Bu formülde vade ve çekin nominal değeri bilindiğinden, bilinen veriler yerine konularak hesaplama yapılır.

Faiz oranı, iskonto (iştira) kredisi toplam maliyetinin en önemli hesaplama unsurudur. Anapara üzerinden uygulanacak faiz tutarının yanı sıra BSMV ve KKDF de toplam faiz tutarı üzerinden hesaplandığından iskonto (iştira) kredisi hesaplama yaparken mümkün olan en düşük faiz oranının seçilmesi tüketicinin avantajına olur. 

Faiz oranına göre iskonto (iştira) kredisi aşağıdaki formüle göre hesaplanır.

İskonto Tutarı = Çekin Nominal Değeri x Faiz x Vade (gün) / 365 formülüyle çekin nominal değeri üzerinden uygulanacak iskonto tutarı bulunur. Daha sonra aşağıdaki formüldeki gibi çekin nominal değerinden bu bulunan iskonto tutarı düşülerek ödenecek net tutar bulunur. Hesaplamalara KKDF ve BMSV de dahil edilir.

Ödenecek Toplam İskonto (İştira) Kredisi = Çekin Nominal Değeri - İskonto Tutarı

Yukarıdaki formülde vade ve çekin nominal değeri bilindiğinden, bilinen veriler yerine konularak hesaplama yapılır.

Popüler iskonto (iştira) kredisi tutarları aşağıdaki gibidir.

• 20.000 TL
• 30.000 TL
• 40.000 TL
• 100.000 TL

İskonto (iştira) kredisi ile ihtiyaç kredisi birbirlerinden farklı kredi türleridir. İskonto kredisi, alacakların teminat gösterilmesi karşılığında alınan bir kredi türü iken ihtiyaç kredisi ise bir ihtiyacın giderilmesi maksadıyla alınır. Ancak her iki kredi türünde de KKDF ve BSMV vergileri hesaplamaya dahil edilir. Bu nedenle iskonto (iştira) kredisi hesaplaması ile ihtiyaç kredisi hesaplama işlemi arasında herhangi bir fark yoktur. İskonto (iştira) kredisi ile ihtiyaç kredisi arasındaki tek fark, verilen kredinin iskonto kredisinde çekin nominal değerinden yapılan faiz indirimi olmasıdır.

İskonto (iştira) kredisi ile taşıt kredisi birbirlerinden farklı kredi türleridir. İskonto kredisi, alacakların teminat gösterilmesi karşılığında alınan bir kredi türü iken taşıt kredisi ise araç almak maksadıyla çekilir. Ancak her iki kredi türünde de KKDF ve BSMV vergileri hesaplamaya dahil edilir. Bu nedenle iskonto (iştira) kredisi hesaplaması ile taşıt kredisi hesaplama işlemi arasında herhangi bir fark yoktur. Taşıt kredisi hesaplama ile iskonto (iştira) kredisi hesaplamadaki tek fark, iskonto kredisinde çekin nominal değeri üzerinden faiz indirimi uygulanarak kredinin kullandırılmasıdır.