Araç ÖTV ve KDV Oranları Hesaplama 2023

Sürücü dahil 10 veya daha fazla yolcu taşıyan araçlar için ÖTV oranları aşağıdaki gibidir.

• Minibüslerde %9
• Midibüslerde %4
• Otobüslerde %1

24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6417 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ÖTV matrahları güncellenmiştir. 09.06.2023 tarihli güncel ÖTV oranları şu şekildedir:

Motor gücü 1600 cm³’ü geçmeyen araçlar için:

• Matrahı 184 bin TL altında olan araçlarda ÖTV oranı %45
• Matrahı 184 bin TL’den 220 bin TL’ye kadar olan araçlarda ÖTV oranı %50
• Matrahı 220 bin TL’den 250 bin TL’ye kadar olan araçlarda ÖTV oranı %60
• Matrahı 250 bin TL’den 280 bin TL’ye kadar olan araçlarda ÖTV oranı %70
• Diğer araçlarda %80

Motor gücü 1600 cm³ ile 2000 m³arasında olan araçlar için:

• Matrahı 228 bin TL’yi geçmeyen araçlarda ÖTV oranı %45
• Matrahı 228 bin TL ile 350 bin TL arasında olan araçlarda ÖTV oranı %50
• Diğer araçlarda %80

Hibrit (mevzuatta geçtiği şekliyle elektrik motoru da olan) araçların ÖTV oranları aşağıdaki şekildedir.

• Elektrik motoru gücü 50kW’nın, konvansiyonel motor gücü 1800 m3’ün altında olup ÖTV matrahı 130 bin TL altında olanlar için %45
• Elektrik motoru gücü 50kW’nın, konvansiyonel motor gücü 1800 m3’ün altında olup ÖTV matrahı 130 bin TL ile 210 bin TL arasında olanlar için %50
• Elektrik motoru gücü 50kW’nın, konvansiyonel motor gücü 1800 m3’ün altında olup ÖTV matrahı 210 bin TL’yi aşanlar için %80
• Elektrik motoru gücü 100kW’nın üstünde, konvansiyonel motor gücü 2500 m3’ün altında olup ÖTV matrahı 170 bin TL’nin altında olanlar için %130
• Elektrik motoru gücü 100kW’nın üstünde, konvansiyonel motor gücü 2500 m3’ün altında olup ÖTV matrahı 170 bin TL’nin üstünde olanlar için %150
• Hem Elektrik motoru gücü 100kW’nın üstünde, hem de konvansiyonel motor gücü 2500 m3’ün üstünde olanlar %220

Yük taşıma haricinde kullanılan binek otomobil tipi elektrikli araçların ÖTV oranları aşağıdaki gibidir.

• Motor gücü 160kW’ı geçmeyen ve matrahı 700 bin TL altında olan elektrikli araçlar için %10
• Motor gücü 160kW'ı geçmeyen ve matrahı 700 bin TL üstünde olan elektrikli araçlar için %25
• Motor gücü 160kW üstünde olan ve matrahı 750 bin TL altında olan elektrikli araçlar için %50

Türkiye’de satılan popüler elektrikli araçların listesi ve ÖTV oranları aşağıdaki gibidir.

• Renault ZOE: %10
• Hyundai Kona Elektrik: %25
• MG ZS EV: %25
• Seres 3: %25
• Smart EQ: %25
• Porsche Taycan: %60
• Jaguar i Pace: %60
• Tesla Model S: %60
• Mercedes EQS: %60
• BMW iX: %60
• BMW iX3: %60

Binek araç (Otomobil) için ÖTV ve KDV hesaplaması aracın ÖTV dilimine göre değişiklik göstermektedir. Tüm araçlar için hesaplama aynıdır yalnızca ÖTV oranı değişir. Vergisiz tutar üzerinden öncelikle ÖTV hesaplanır, ÖTV’li tutar ise KDV matrahıdır ve ÖTV’li tutar üzerinden tüm binek araçlarda %18’lik KDV uygulanır. Genel hesaplama formülü şu şekildedir.

• Vergisiz Tutar x ÖTV Oranı = ÖTV Tutarı
• Vergisiz Tutar + ÖTV Tutarı = KDV Matrahı
• KDV Matrahı x 0,18 = KDV Tutarı
• KDV Matrahı + KDV Tutarı = Anahtar Teslim Tutarı

Minibüslerde ÖTV oranı %9, otobüslerde ise %1 olarak uygulanır. Minibüsler için ÖTV ve KDV hesaplaması, 100 bin TL tutarındaki bir minibüs için aşağıdaki şekildedir.

• 100.000 x 0,09 = 9.000 TL (ÖTV)
• 100.000 + 9.000 = 109.000 TL (ÖTV’li tutar - KDV matrahı)
• 109.000 x 0,18 = 19,620 TL (KDV tutarı)
• 109.000 + 19.620 = 128.620 TL (KDV dahil tutar)

100 bin TL’lik bir otobüs için örnek ÖTV ve KDV hesaplaması şu şekildedir:

• 100.000 x 0.01 = 1.000 TL (ÖTV)
• 100.000 + 1.000 = 101.000 TL (ÖTV’li tutar - KDV matrahı)
• 101.000 x 0,18 = 18.100 TL (KDV tutarı)
• 101.000 + 18.100 = 119.100 TL (KDV dahil tutar)

Elektrikli araçlarda için ÖTV ve KDV hesaplaması aracın girdiği ÖTV dilimine göre değişiklik gösterir. Tüm elektrikli araçlar için hesaplama aynıdır yalnızca ÖTV oranı değişir. Vergisiz tutar üzerinden öncelikle ÖTV hesaplanır, ÖTV’li tutar ise KDV matrahıdır ve ÖTV’li tutar üzerinden tüm binek araçlarda %18’lik KDV uygulanır. Genel hesaplama formülü şu şekildedir.

• Vergisiz Tutar x ÖTV Oranı = ÖTV Tutarı
• Vergisiz Tutar + ÖTV Tutarı = KDV Matrahı
• KDV Matrahı x 0,18 = KDV Tutarı
• KDV Matrahı + KDV Tutarı = Anahtar Teslim Tutarı

%40-%89 arasında engeli olan kişiler için ÖTV indirimi, anahtar teslim bedeli 1.000.000 TL olan bir araç için aşağıdaki şekilde hesaplanır.

• KDV’siz tutar bulunur: 1.000.000/1,18 = 847.458
• %80 oranındaki ÖTV tutarı hesaplanır: 847.458/1,80 = 470.810
• ÖTV’siz tutar üzerinden KDV hesaplanarak KDV’li tutar bulunur: 470.810 X 1,18 = 555.555
• Engelli raporu ile satın alımlarda, 1.000.000 TL’lik bir araç için 444.444 TL engelli indirimi uygulanır.

6/6/2022 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa göre engelli bireylerin ÖTV'siz araç alması için gerekli belgeler şunlardır.

• Engelli sağlık kurulu raporu: Özürlülük ölçütü ve sınıflandırması
• Engellilik derecesi (oranı): Engel durumuna göre vücut fonksiyon kaybı veya mevcut engele karşılık gelen derecelendirme
• Teknik belge: Engel durumuna göre araç tertibatı gerekliliği
• Ekspertiz raporu: Sigorta eksperleri tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde düzenlenen rapor

Engelli raporu ile araç alım şartları aşağıdaki gibidir.

• 18 yaşından büyük olmak
• En az %40 oranında engelli olmak
• Tam teşekküllü hastaneden alınan engelli raporunda -sürücü belgesi alabilir- ibaresinin bulunması
• Engel sebebiyle kişinin raporunda; aksamlı araç kullanılacaksa -tertibatlı araç kullanır- ibaresinin, aksamlı araç kullanmayacaksa -tertibat olmaksızın ÖTV indiriminden faydalanır- ibaresinin bulunması
• Engelli bireyin raporunda, -otomatik vitesli araç kullanabilir- veya -otomatik vitesli araç kullanamaz-ibaresi varsa bu ibareye uygun araç seçmesi
• Engelli bireyin kendisi kullanacaksa rapor öncesinde A veya B sınıfı bir ehliyete sahip olması

%40 ile %89 arası engelli olan kişiler %26.3 oranında ÖTV indirimi ile araç satın alabilir. Bu kişilerin KDV ödemesi %15.24 oranında hesaplanır. %40 ile %89 arasında engeli bulunanlar ÖTV indirimi ile alınan araçları sadece kendileri kullanabilir.

%90’ın üzerinde engelli bireyler ÖTV’den muaftır ve kişinin birinci dereceden üçüncü dereceye kadar yakınları ÖTV’siz satın alınan araçları kullanabilir.

Hibrit (elektrikli motoru da olan) araçlarda için ÖTV ve KDV hesaplaması aracın girdiği ÖTV dilimine göre değişiklik gösterir. Tüm hibrit araçlar için hesaplama aynıdır yalnızca ÖTV oranı değişir. Vergisiz tutar üzerinden öncelikle ÖTV hesaplanır, ÖTV’li tutar ise KDV matrahıdır ve ÖTV’li tutar üzerinden tüm binek araçlarda %18’lik KDV uygulanır. Genel hesaplama formülü şu şekildedir:

• Vergisiz tutar x ÖTV oranı = ÖTV tutarı
• Vergisiz tutar + ÖTV tutarı = KDV matrahı
• KDV matrahı x 0,18 = KDV tutarı
• KDV matrahı + KDV tutarı = Anahtar teslim tutarı

13.10.2016 tarih ve 29856 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 1. maddesi uyarınca “Hayatını Kaybetmiş Harp ve Vazife Malullerinin Yakınlarının Taşıt Alımlarında İstisna” hükmüne göre şehitlerin eş ve çocuklarından birisi, eş veya çocuğu yoksa anne veya babasından birisinin bir defaya mahsus olarak araç alımlarında ÖTV muafiyeti vardır.

Gazi ve şehit yakınlarına ÖTV'siz araç istisnasından yararlanacak kişi için gereken belgeler şunlardır.

• Hayatını kaybetmiş kişinin yakını olduğunu gösteren Malullük Durum Belgesi
• Hayatını kaybetmiş kişinin Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği Belgesi
• Gereken durumlarda noter onaylı Feragat Beyanı Belgesi

Konvansiyonel motorlu araçlarda ÖTV oranı en düşük %45 en yüksek ise %220 olurken elektrikli araçların ÖTV oranları en düşük %10 ve en yüksek %60 olarak uygulanır. Bu doğrultuda alt segment bir elektrikli araç ile muadili konvansiyonel motorlu araç arasında ortalama %30’luk bir indirim, üst segment bir elektrik araç ile muadili konvansiyonel motorlu araç arasında ise yaklaşık %50’lik bir kazanç ortaya çıkar.

24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6417 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ÖTV oranlarının güncellenmesi sonucunda 360.300 TL altında olan sıfır araç alımlarında ÖTV indirimi uygulanmaya başladı.

Yeni ÖTV oranları 24.11.2022 tarihinden itibaren geçerlidir. ÖTV oranlarındaki en son değişiklik 24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6417 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapıldı.

24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6417 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapılan ÖTV indirimi sonrasında 360.300 TL altındaki tüm sıfır araçlar ÖTV indirimi kapsamında yer alıyor.

09.06.2023 itibarıyla ticari araçlarda herhangi bir ÖTV indirimi bulunmamaktadır.

Araçlarda KDV hesaplaması, KDV matrahı üzerinden yapılır. KDV matrahı ise aracın ÖTV’li fiyatıdır. Tüm araçlar için uygulanan KDV oranı %18’dir. %50’lik ÖTV dilimindeki bir aracın KDV hesaplaması şu şekilde yapılmaktadır.

• Vergisiz tutar: 200.000 TL
• ÖTV tutarı: 200.000 x 0,50 = 100.000 TL
• ÖTV’li KDV Matrahı: 200.000 + 100.000 = 300.000 TL
• KDV tutarı: 300.000 x 0.18 = 54.000 TL
• KDV dahil tutar: 300.000 + 54.000 TL = 354.000 TL

Araçlarda ÖTV, KDV matrahı içinde sayılır, yani ÖTV tutarının da KDV’si bulunur. Araç ÖTV’si üzerindeki KDV, %130’luk ÖTV dilimindeki bir araç için şu şekilde hesaplanır.

• Vergisiz tutar: 1.000.0000 TL
• ÖTV: 1.000.000 x 1,30 = 1.300.000 TL
• Araç ÖTV’si üzerindeki KDV= 1.300.000 x 0,18 = 234.000 TL

Özel tüketim vergisi (ÖTV), 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu kapsamında araç satın alırken oluşan vergidir. Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) ise 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Kanunu uyarınca yıllık olarak tahakkuk eden bir vergi türüdür.