Trafikte Alkol Sınırı Nedir?

Latince kökenli bir kelime olan promil, Latincede “binde” anlamına gelir. Promil, 100 miligram kan içerisinde bulunan alkol oranını gösteren ölçü birimidir. Örneğin 0,5 promil ifadesi, bir litre kan içerisinde yarım gram alkol bulunduğunu ifade eder. Sürücülerin trafiğe alkollü çıkıp çıkmadıklarının tespit edilmesi için bu ölçü birimi kullanılır. 

Trafikte geçerli olan alkol sınırı 0,5 promildir. Bu oranın kaç kadehe eşit olduğu kişinin bünyesine ve içilen içki içerisindeki alkol oranına göre değişiklik gösterir. Ortalama olarak bir kadeh viski, votka veya duble rakı 0,5 promile tekabül eder. Bira ve şarap gibi içkilerde ise 0,5 promile tekabül eden sayı 2 kadehtir. Yasal sınırın üstüne geçmemek, trafiğe çıkan tarafları riske atmamak adına, trafiğe çıkmadan önce herhangi bir ölçü birimine bağlı kalmaktan ziyade, alkol tüketilmemelidir. 

Stajyer ehliyet, 2020 yılında faaliyete geçen bir ehliyet türüdür. Bir sürücünün normal ehliyete sahip olabilmesi için, ehliyetin alınış tarihinin üzerinden 2 yıl geçmelidir. Normal ehliyette ceza puanı 100 iken stajyer ehliyette ceza puanı 75’tir. İki yıllık süre içerisinde 75 ceza puanının doldurulması halinde sürücünün ehliyeti iptal edilir.

Standart ehliyetler için 0,5 promil olan yasal alkol sınırı, stajyer ehliyetler için 0,20 promildir. 0,20 promil ile trafiğe çıktığı belirlenen stajyer ehliyet sahiplerinin ceza puanları gözetilmeksizin ehliyetleri iptal edilir. 

Alkol sınırının kaç bira ile aşılabileceği kişinin kan sayımına ve biradaki alkol oranına göre değişiklik gösterir. Bira bazında alkol ölçüm aşımı için net bir bilgi sunulamaz. Ortalama olarak iki şişe bira 0,50 promil seviyesine ulaşmak için yeterlidir. Alkol sınırı 0,20 promil olan sürücüler için bir şişe bira içmek bile alkol sınırının aşılmasına neden olabilir.

Motosiklet kullanan sürücüler için yasal alkol sınırı 0,20 promildir. Arabalar için 0,50 promil olan yasal alkol sınırı, iki tekerlekli bir araç olan motosikletler için daha düşüktür. Bu nedenle motosiklet sürücüleri 0,20 promil yasal alkol sınırını aşmamalıdır.

Promil hesaplama işlemi yapılırken alınan alkolün ağırlığı, alkolü alan kişinin ise kan hacmi dikkate alınır. Örnek olarak 0.50 promil ifadesi, 100 mililitre kan içerisinde 50 miligram alkol olduğunu ifade eder. Sürücülerin kazaya karışmalarını önlemek amacıyla trafiğe alkolsüz çıkılması gerekir. Yasal ölçüler çerçevesinde belirlenen alkol sınırlarının aşılıp aşılmadığını öğrenmek için ise alkol promil hesaplaması yapılır.

Alkollü araç kullanmaktan dolayı ehliyetine el konulan sürücüler, el konulma süresinin sonunda ehliyete el koyan trafik birimine ve Trafik Denetleme Şube Müdürlüğüne dilekçe yolu ile başvurarak ehliyetini geri almak için işlemleri başlatabilir. Ehliyeti geri alabilmek için aynı zamanda vergi dairesinden alınmış “borcu yoktur” yazısı da gerekir. Tüm işlemler tamamlandıktan sonra herhangi bir ehliyet randevusu almaya gerek kalmadan sürücü belgesi geri alınabilir.

2023 yılı itibarıyla alkolmetreye üflemeyi reddetmek, 8.551TL idari para cezasıyla cezalandırılır. Buna ek olarak sürücü belgesine iki yıl süreyle el konulur. Bazı durumlarda sürücüler alkolmetreye üflemeyi reddetme hakkına sahiptir. Bunun için hastalık ve benzeri geçerli bir sebebin olması gerekir. Herhangi bir hastalığı sebebiyle alkolmetreye üfleyemeyen kişiler için alternatif yollar sunulur. Bu tip durumlarda alkol testi polis nezaretinde bir hastanede kan alınarak yapılır. 

Alkolün vücuttan atılması normal şartlar altında 48 saat ile 72 saat arasında zaman alır. Alkolün vücuttan tamamen atılması için yaklaşık 5000 kere kan sirkülasyonu olması gerekir. Bu da alkolü daha hızlı atmak için kan dolaşımını artırmak gerektiğini ortaya koyar. Alkol aldıktan sonra araç kullanan kişilere alkolün etkisini azaltmak ve daha güvenli bir araç sürüşü için bol miktarda su, kahve ve çay içmesi tavsiye edilir. Buna ek olarak aracı bir süre durdurup yürüyüş ve koşu gibi faaliyetler yaparak kan dolaşımının hızlandırılması, kişinin sürüşe daha rahat odaklanmasını sağlar. Ancak 0,5 promil üzerinde alkol aldıktan sonra araç kullanmanın tehlikeli ve kanuni yönden yasak olduğu unutulmamalıdır.