Puant Nedir? Elektrik Faturasında Puant Ne Anlama Gelir?

Puant tüketim, elektrik tüketicilerinin piyasadaki enerji talebinin en yüksek olduğu 17:00 ile 22:00 saatleri arasındaki elektrik tüketimidir. Tüketim, gücün bir saat içindeki kullanım miktarını ifade eden Wattsaat birimiyle kullanılan enerji miktarıdır.

Puant tüketim, enerji talebinin en yüksek olduğu saatlerde piyasaya (ya da tekil kullanıcıya) ait elektrik kullanım miktarının piyasa tarafındaki ifadesidir. Puant yük genellikle piyasanın talep tarafını ifade etmek için kullanılır ve kolay bir ifade ile anlatmak gerekirse elektrik enerjisi talebinin en yüksek olduğu saatlerdeki kullanılan elektrik enerjisi miktarını ifade etmektedir.

Puant yük, enerji talebinin en yüksek olduğu zamanda sistemde bulunan ya da bulunması gereken toplam elektron sayısını ifade eder.

Elektrik piyasasında talep dengelemesi oldukça önemlidir, zira elektrik enerjsini üretmek oldukça maliyetli iken yüksek ölçekte depolanması da bir o kadar zordur. Piyasada dengeleme işlemi basitçe talep arttıkça sisteme elektrik enerjisi veren santrallerin sayısını artırarak yapılmaktadır. Bu dengeleme işlemi sırasında planlamalar önceden yapılır ancak tüketim arttıkça sistem işleticisi tarafından bazı santraller devreye alınırken, bazıları da hazırda bekletilir. Hazırda bekletilen santraller ise talep arttıkça sırayla devreye alınır. Sistemin en fazla talebin oluştuğu puant zamandaki devrede olan santraller tarafından sisteme verilen yük, puant yük olarak ifade edilir.

Puant güç, Watt cinsinden ölçülen ve bir elektrik santralinin talebin en yüksek olduğu zamanlarda anlık olarak toplam üretebileceği elektrik enerjisi miktarını ifade eden terimdir. Elektrik santralleri ülkede her saatte tüketilecek enerji ihtiyacını karşılamak amacıyla planlanarak hizmete alınır. Elektrik üretim planlaması yapılırken kurulu (ya da emre amade) gücün, puant saatlerde ortaya çıkacak tüketim talebini karşılayacak güçte olması önemlidir. Puant gücün puant talebinden daha düşük olması enerji açığına, puant gücün yükten daha yüksek olması ise gereksiz yatırım yapılmasına neden olacaktır. Planlamalar santrallerin puant enerji talebini karşılayacak güçte olması için yapılmaktadır.

Puant saati; gündüz, puant ve gece olarak üç ayrı zaman dilimine bölünen günlük enerji tüketimi periyotlarından tüketimin en yüksek olduğu zaman dilimidir. Puant saati 17:00 - 22:00 saatleri arasındaki dilimdir.

Elektrik piyasasında puant saatler, elektrik enerjisinin piyasa fiyatının en yüksek olduğu saatlerdir. Örneğin 2020 yılının Haziran ayında puant saati elektrik enerjisi piyasa takas fiyatı megaWattsaat başına 314 TL’yken, bu fiyat gündüz için 286 TL, gece için ise 290 TL olarak gerçekleşmiştir.

Elektrik tüketiminde puant saatleri, enerji tedarik maliyetinin en pahalı olduğu saatlerde en yüksek elektrik tarifeleri kapsamında tüketilen elektrik enerjisini ifade eder.

Puant endeks, elektrik sayaç okumalarında puant saat dilimindeki toplam elektrik tüketimi gösteren değerdir. Puant endeks elektronik sayaç bulunan tüm tüketim noktalarında yapılan sayaç okumalarında faturalara ya da sayaç okuma tutanaklarına yazılır. Puant endeks yalnızca elektronik sayaçlarda ölçülebilen bir değerdir ve mekanik sayaçlar için puant endeks değeri belirtilememektedir.

Elektrik faturalarında puant endeksi ilk endeks ve son endeks olarak gösterilir. İlk endeks, bir önceki okuma döneminde sayaç üzerinde okunan değeri gösterirken, son endeks mevcut okuma döneminde sayaç üzerindeki değeri ifade eder. Yani sayacınızın bir önceki okumada bırakılan değeri ilk endeks, son okumadaki değer ise son endeks olur ve bu iki endeksin farkı o dönem içinde yapılan toplam elektrik tüketimini gösterir.

Tek zamanlı elektrik tarifeleri için günlük elektrik tüketimi yapılan saatler arasındaki fiyatlandırmada herhangi bir fark bulunmadığından tek zamanlı elektrik tarifesindeki tüketiciler tek zamanlı aktif enerji birim fiyatından faturalandırılır. Dolayısı ile tek zamanlı elektrik tarifesinde puant dilimi için ayrı fiyatlandırma yapılmamakta ve aktif puant fiyatı bulunmamaktadır.

Tüketiciler elektrik tedarik şirketlerine talepte bulunarak üç zamanlı elektrik tarifesinden fiyatlandırma yapılmasını talep edebilir. Bu durumda faturalandırma üç ayrı saat dilimi için yapılarak aktif puant bedeli, aktif gündüz bedeli ve aktif gece bedeli olarak fiyatlandırma yapılır.

Üç zamanlı elektrik tarifesinde puant zaman fiyatı evler için 30.05.2023 2023 dönemi için 2.159836 TL/kWh’dir. Puant talebi için fatura hesaplaması puant endeks tüketim bilgilerinin bu aktif puant elektrik birim fiyatı ile çarpılması ile hesaplanır. Üç zamanlı ya da tek zamanlı tarife arasında seçip yapmak isteyen tüketicilerin puant elektrik taleplerini ve faturalarındaki toplam puant tüketimi dikkate alarak seçim yapması, yalnızca puant tüketimlerinin diğer zamanlara göre düşük olması durumunda üç zamanlı tarifeye geçiş yapması önerilmektedir.