2023 Tapu Masrafı ve Harç Sorgulaması

Arsa satışında alıcıdan ve satıcıdan arsa tapu masrafı alınır. Arsa tapu harcı hesaplama, arsa bedelinin %4’ünü geçemez. %4’lük oran, alıcı ve satıcıdan eşit miktarlara bölünerek tahsil edilir. Alıcı ve satıcı, arsa bedelinin %2’si oranında harç ödemesi yapar.

Tapu harcı hesaplama 2023 yılı için binde 40 (%4) oranı üzerinden yapılır. %4’lük tapu harcı ödemesi, alıcı ve satıcı arasında eşit olacak şekilde bölüştürülür. Örneğin 100.000TL’lik bir taşınmaz için ev tapu masrafı 4.000TL tutar. Ödeme ise alıcı ve satıcı arasında 2.000TL olacak şekilde bölüştürülür.

Tapu masrafı hesaplama 2023 yılı hesaplama araçları üzerinden yapılır. Hesaplama araçlarıyla birlikte ilgili taşınmazın ücreti üzerinden masraf hesaplaması yapılır. Hesaplamanın taraflarca ödenmesi gereken oranı ise ayrıca gösterilir. Tapu masrafı, tapu harcı ve diğer değerli kağıt bedeli ödemelerinden oluşur.

Tapu harcı, taşınmazların alımı ve satımı esnasında ödenmesi gereken bir hizmet bedelidir. Tapu harcı 2023 yılı mayıs ayı için binde 40 oranında belirlenmiştir. Tapu harcı ödemesinin yarısı alıcı tarafından yapılırken diğer yarısı satıcı tarafından yapılır. Harç hesaplama oranları dönemsel olarak değişiklik gösterebilir.

Tapu harç sorgulama işlemi taşınmaz bedeli üzerinden hesaplanır. Düşük harç ödemesi yapmak için taşınmaz bedelinin düşük olması gerekir. Kimi durumlarda konut satış değeri düşük gösterilerek yasal olmayan bir ödeme yöntemi uygulanır. Bu durum harç tutarını düşürmekle birlikte suç teşkil eder. Taşınmaz alış-satış bedelinin düşük gösterildiğinin tespit edilmesi durumunda cezai işlem uygulanır.

Tapu harcı yasal olarak tarafların ikisinden tahsil edilir. %4 oranında tapu devir ücreti bulunur. Ücretin %2’si alıcıdan, %2’si ise satıcıdan tahsil edilir. Örneğin 500.000TL’lik bir taşınmazda 20.000TL tapu harcı ödenir. 

Arsa tapu harcına uygulanan oran ile diğer gayrimenkuller için uygulanan oran aynıdır. Arsa satışının yapıldığı durumlarda satış bedelinin binde kırkı oranında harç ücreti alınır. Harç ücreti, alıcı ve satıcıya eşit şekilde yansıtılır.

Taşınmaz alım-satımı esnasında tapu harcı ödemesi yapmak için farklı ödeme kanalları kullanılabilir. E-devlet üzerinden sunulan hizmetler arasında tapu harcı ödeme hizmeti de yer alır. E-devlete ek olarak Gelir İdaresi Başkanlığının resmi web sitesi üzerinden de ödeme yapılabilir. Vergi dairesi ve anlaşmalı bankalar da tapu harcı ödeme hizmeti sunar.

İnternet üzerinden tapu harcı ödemesi yapılabilir. İnternet üzerinden tapu harcı ödeme aşağıdaki şekilde yapılır.

• E-devlet üzerinden: E-devlet üzerinden tapu harcı ödemesi yapmak için hesaba giriş yapılır. Giriş yapıldıktan sonra “Tapu Harcı Sorgulama ve Ödeme” ekranına tıklanır.
• Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden: Gelir İdaresi Başkanlığının resmi web sitesi üzerinden ödeme yapılabilir.

E-devlet üzerinden tapu harç borcu sorgulanabilir. Sorgulama yapmak için e-devlete giriş yapılır. Giriş yapıldıktan sonra arama kısmına “Tapu ve Kadastro Harç ve Döner Sermaye Sorgulama” yazılır. Çıkan ekranda borç bilgisine ulaşılabilir.

Tapu harç bedeli anlaşmalı olunan bankalara ve Gelir İdaresi Başkanlığına yapılabilir. Gelir İdaresi Başkanlığına ödeme yapmak için web sitesini ziyaret etmek gerekir. Tapu harcının ödenebileceği anlaşmalı bankalar ise şunlardır.

• Ziraat Katılım
• Ziraat Bankası
• Halk Bankası
• Vakıflar Bankası
• PTT
• Emlak Katılım Bankası

Tapu devir masrafları başlıca ikiye ayrılır. Masrafların ilki %4 oranında alınan tapu harcı, diğeri ise döner sermaye bedelidir. 2023 yılı için tapu devri döner sermaye bedeli 1298,5TL’dir.

Tapu devir masrafları arasında yer alan döner sermaye bedeli, resmi bir ücrettir. Belirlenmiş sabit bir oranı yoktur. 2023 yılı mayıs ayı itibarıyla döner sermaye ödemesi 1298,5TL’dir.

Gayrimenkul ya da taşınmaz satışında bazen satış fiyatı düşük gösterilir. Satış fiyatının düşük gösterilmesiyle daha az tapu harç bedeli ödenmesi amaçlanır. Taşınmaz satış bedelinin düşük gösterilmesi yasal değildir. Taşınmaz bedelini düşük göstererek satış yapan bireyler, durumun tespit edilmesi halinde cezai işlemle karşılaşır.

Alıcı ve satışı herhangi bir taşınmaz satışı esnasında anlaşarak satış bedelini düşük gösterebilir. Satış bedelinin düşük gösterilmesi daha düşük bir harç bedeli ödenmesini sağlar. Maliye, satış bedeli konusunda sıkı bir takip süreci gerçekleştirir. Satış bedelinin düşük gösterilmesinin maliye tarafından tespit edilmesi durumunda cezai işlem uygulanır.

Daha düşük tapu harcı ödemek için taşınmaz satış bedelinin düşük gösterilmesi birçok risk taşır. Tapu harcının düşük gösterilmesinin riskleri şunlardır.

• Maliyenin durumu tespit etmesi durumunda eksik gösterilen bedelin 3 katı ceza uygulanır.
• Fiyatı düşük gösterilerek alınan ürünün yüksek fiyatlarla satılması, vergi ödeme maliyetini artırır.

Taşınmaz satış bedelini düşük göstererek işlem yapan, daha sonra ise bu durumundan pişman olan alıcı ve satıcı, tapu harcı pişmanlık dilekçesi verebilir. Dilekçeyle birlikte eksik ödenen harç, kanuni faizi eklenerek alınır. Bu sayede durumun tespit edilmesi halinde alınacak olan cezaya kıyasla daha düşük tutarda ödeme yapılmış olunur.

2023 tapu harcı hesaplama araçlarıyla maliyetlerini hesaplayan alıcı ve satıcı, harç ödemelerini e-devlet üzerinden yapabilir. Bankalar üzerinden ödeme yapmak isteyeneler şu bankaları tercih edebilir.

• Ziraat Bankası
• Ziraat Katılım Bankası
• Halk Bankası
• Vakıflar Bankası
• Vakıf Katılım Bankası
• PTT
• Emlak Katılım Bankası

Tapu masrafı hesaplanırken iki maliyet kalemi dikkate alınır. Bu maliyetlerden ilki tapu harcı diğeri ise döner sermaye bedelidir. Tapu harcı, taşınmaz satış bedelinin %4’ü oranında alınır. Döner sermaye ücreti ise 2023 Mayıs ayı için 1298,5TL olacak şekilde ödenir.

500.000TL’lik eve %4’ü oranında tapu harcı ödemesi yapılır. Harç ödemesi 20.000TL olur. 20.000TL’nin yarısını alıcı, diğer yarısını ise satıcı öder.

Tapu masrafı taşınmaz satış ücreti göz önünde bulundurularak hesaplanır. Evin metrekaresi tapu masrafını doğrudan etkilemez. Örneğin 100.000TL’lik bir ev için 4.000TL tapu harcı ödenir.

Masrafsız tapu devri bir satışın olmadığı durumlarda uygulanır. Örneğin evini satmak yerine bir kurum ya da kuruluşa hibe eden ev sahipleri ücretsiz tapu devri hakkından faydalanabilir.

Tapu harcı muafiyeti, 492 sayılı Harçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi kapsamında ele alınır. İlgili kanun teklifine göre kendisi ikamet etmek şartıyla alınan evin ebeveyn başına 300.000TL, çocuk başına ise 150.000TL’lik kısmı tapu harcından muaf tutulur.

Aile için tapu devirleri için farklı bir uygulama bulunmaz. Taşınmazın bir satışa konu olması halinde taşınmaz bedelinin %4’lük kısmı tapu harcı olarak ödenir. Taşınmazın ücretsiz verilmesi veya hibe edilmesi durumunda ise ücretsiz devir gerçekleştirilebilir.

Bazı bankalar Gelir İdaresi Başkanlığı resmi web sitesi üzerinden gerçekleştirilecek kredi kartı ödemelerinde 2, 3 ya da 4 taksit imkanı sunabilir. Resmi olarak tapu harcı taksitlendirilemez. Taksitlendirme için banka kampanyalarının takip edilmesi gerekir.

Tapu devir ücreti, evin satış bedeli üzerinden hesaplanır. Toplam %4 oranında harç bedeli ödemesi yapılır. %4’lük kısım taraflar arasında eşit bölünür.

Tapu rayiç bedelini hem alıcı hem de satıcı öder. Ödeme tutarı taraflar arasında eşit paylaştırılır. Örneğin %4’lük ödemenin %2’sini alıcı, diğer %2’sini ise satıcı öder.

Tapu masrafı, taşınmaz bedelinin %4’ü oranında alınır. 1.000.000TL’lik bir taşınmaz için 40.000TL tapu masrafı ödenmesi beklenir. Ödeme, alıcı ve satıcı arasında eşit bir şekilde paylaştırılır.