Kambiyo Vergisi Nedir?

Kambiyo vergisi, döviz ve altın işlemlerinden elde edilen kar üzerinden alınan bir vergi türüdür. Döviz piyasalarının kontrolünü sağlayan kambiyo muamele vergisi, döviz ve fiziki olmayan altın işlemleri üzerinden alınır. Döviz alım-satımı ve yapılan döviz transferleri, kambiyo vergisinin kapsamında yer alır.
Kambiyo Vergisi Hesaplama - Kambiyo Vergisi Nedir?

Opsiyon Yatırımı Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Opsiyon yatırımda karı maksimizde etmek için uygulanması gereken belirli stratejiler ve dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunur. Opsiyon yatırımı yaparken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

  • Yatırımcı, varlık fiyatının yükseleceğine yönelik bir öngörüye sahipse, uzun vadeli alım yapmalıdır. Buradaki temel amaç, varlık fiyatının yükselmesi durumunda kar elde etmektir.
  • Yatırımcı, varlık fiyatının düşeceğini öngörüyorsa satım opsiyonu satın almalıdır. Satım opsiyonu ile amaçlanan, varlık fiyatının düşmesi durumunda kazanç sağlamak ve riski hedge etmektir.Kambiyo Vergisi Nasıl Hesaplanır?
  • Kambiyo vergisi hesaplama, döviz alım-satım işlemleriyle elde edilen kazanç üzerinden yapılır. Alım-satıma konu dövizden elde edilen kar vergilendirilirken, şu adımlar izlenir:
  • Öncelikle vergiye konu döviz miktarının TL karşılığı hesaplanır. Örneğin 1 doların 30 TL ettiği bir örnekte, alınmak istenen 100 dolar, 3.000 TL’ye denk gelir.
  • Zamanla değişen döviz kuruna bağlı olarak 1 dolar 35 TL olabilir. Bu durumunda 100 dolar da 3.500 TL olur. Kişi, 3.500-3.000 TL hesaplamasından yola çıkarak 500 TL kar elde eder.
  • Döviz kambiyo vergisi, %1 olarak hesaplanır. 500 TL kazanç elde eden bireyin ödemesi gereken vergi ise şu formülle hesaplanır:
  • Formül kullanılarak yapılan hesaplamada 500 x 0,01 üzerinden vergi tutarı 5 TL olur.
  • Hesaplama, satış fiyatı üzerinden de yapılır. 100 doları 3.500 TL’den satan bir birey, %1 oranındaki vergiden yola çıkarak 35 TL kambiyo vergisi öder.

Kambiyo Vergisi Ne Zaman Getirildi?

Döviz alım satım kambiyo vergisi, ilk olarak 15 Mayıs 2019 yılında uygulanmaya başlandı. Başlangıçta binde 1 olarak belirlenen vergi oranı, Mayıs 2020’de binde 2’ye yükseltildi. 24.05.2020 tarih ve 31136 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2568 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Gider Vergileri Kanunu'nun 33'üncü maddesinde yapılan değişiklikle, kambiyo vergisi yüzde 1 oranında yeniden belirlendi.

Kimler Kambiyo Vergisi Öder?

Döviz veya fiziki olmayan altın alım-satımı gerçekleştiren kişilerin kambiyo vergisi ödemesi gerekir. Vergi, alım-satım işlemleri esnasında alıcı ve satıcıdan nakit olarak tahsil edilir. Bankalar ve finansal kurumlar, yapılan tahsilat sonucunda vergi ödemesini alıcı ve satıcı kişiler adına gerçekleştirir. Tahsil edilen vergi, doğrudan devlete aktarılır.

Kambiyo Vergisinin Uygulama Alanları

Kambiyo vergisinin kapsamı, ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir. Genel olarak kambiyo muamele vergisinin uygulama alanları, şu şekilde örneklendirilebilir:

  • Başta altın olmak üzere kıymetli maden alım-satımı
  • Döviz temelli ticari işlemler
  • Bankalardan veya finans kuruluşlarından çekilen, döviz cinsi krediler
  • Döviz transferi (SWIFT) durumları

Kambiyo Vergisinin Özellikleri Nelerdir?

Döviz piyasasının kontrolünü sağlamak amacıyla tahsil edilen kambiyo vergisi, çeşitli özellikleriyle ön plana çıkar. Kambiyo vergisinin özellikleri, şu şekilde listelenebilir:

  • Kambiyo vergisinin temel amacı, ülkenin döviz rezervlerini güvence altına almaktır. Döviz kurlarında istikrarı sağlamak, rezervi güvence altına alarak mümkün olur.
  • Kambiyo muamele vergisi, devlet için gelir kaynaklarından biridir. Kamu hizmetlerinin finansman kaynakları arasında bu vergi de yer alır.
  • Kambiyo vergisi, döviz piyasalarını düzenleyerek piyasaların sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlar.

Kambiyo Vergisinin Ekonomiye Etkisi

Kambiyo vergisinin ekonomi üzerinde gerek doğrudan gerekse de dolaylı birtakım etkileri bulunur. Ekonomik denetimin sağlanması, döviz talebinin kontrol altına alınması, kambiyo vergisinin ekonomiye etkileri arasında yer alır. Kambiyo muamele vergisinin ekonomiye yönelik diğer etkileri, şunlardır:

  • Genel ekonomik istikrarın sağlanması
  • Döviz kurlarındaki ani değişmelerin önüne geçilmesi
  • Türk lirasının değerinin korunması
  • Kamu hizmetlerine finansman sağlayarak maliye politikasının yükünün hafifletilmesi

Kambiyo Vergisinden Muaf İşlemler Nelerdir?

Kambiyo vergisinden muaf olan işlemler, şunlardır:

  • Resmi kurumlar veya kamu kuruluşları tarafından yürütülen işlemlerden vergi tahsilatı yapılmaz.
  • İhracat faaliyeti yürüten şirket veya işletmelerin yurt dışı döviz gelirleri, bazı durumlarda vergiden muaf tutulabilir.
  • Yabancı yatırımcılar, kambiyo vergisinden muaf tutulabilir.
  • Banka veya finans kuruluşlarının kendi aralarında yaptıkları alım-satım işlemleri, istisna kapsamında yer alır.
  • Yatırım ve iş geliştirme amacıyla çeşitli projeler istisna kapsamına alınabilir.

Kambiyo Vergisi Oranları Nasıl Değişir?

Ülkenin ekonomik durumu ve uygulanan mali politikalar, döviz kurlarındaki hareketlilik, ülke bütçesinin genel durumu, kambiyo vergi oranı belirlenirken dikkate alınır. Mali yönetmelikler, vergilendirme sistemleri, vergi kanunları da kambiyo vergi oranı üzerinde belirleyici olan faktörlerdir. Vergi oranları, belirlenen koşullar göz önünde bulundurularak artırılır veya düşürülür.

Kambiyo Vergisi İptal Edilebilir mi?

Kambiyo vergisi iptal edilebilir. 1982 Anayasası, madde 73’e göre “Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi Cumhurbaşkanına verilebilir.”

İlgili İçerikler

24 Mart 2025 tarihinde yayınlandı.
Son Güncelleme: 25 Mart 2025
Kader Arslan
Kader Arslan
İçerik Yazarı
Yazar Hakkında
1998 doğumlu olan Kader Arslan, Karadeniz Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden mezun oldu. Lisans eğitimi aldığı dönemde eşzamanlı olarak yazarlık ve editörlük alanında çalıştı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisat Anabilim Dalı üzerine yüksek lisans eğitimi almaya devam ediyor.
Detaylı Bilgi