Isaac Newton Kimdir?

Newton, yer çekimini ilk kez “Principia” isimli eserinde açıkladı.

1665’te Büyük Londra Vebası nedeniyle Cambridge Üniversitesi dahil tüm okullar kapanınca ailesinin Woolsthorpe’daki evine döndü ve çalışmalarına evde devam etti. Bu çalışmalar sırasında bir elmanın düşüşü ile yer çekimini bulduğu söylenir. Elmanın başka bir yöne değil yere düşmesi, Newton için araştırma konusu oldu. Maddenin başka bir maddeyi kendisine çeken bir kuvvete sahip olması gerektiğine karar verdi.

Ayrıca düşen nesneleri yere çeken kuvvetin Ay'ın Dünya'nın etrafında hareket etmesini sağlayan kuvvetle aynı olduğu teoremini geliştirdi. Yer çekimi, Dünya’nın kütle çekimidir.

Dünya'nın yer çekimi kuvveti, Ay’ı kendisine doğru çeker. Ancak Ay'ın hızı, Dünya'ya düşmesini engeller. Bunun yerine Ay, Dünya çevresinde yörünge adı verilen eliptik bir rotada hareket eder.

Kütleçekim Kanununa göre, gezegenler, yıldızlar ve galaksiler de dahil olmak üzere kütleli her şey birbirine doğru hareket eder ya da birbirine çekilir.

Kütleçekim kanunu, Dünya’da gelgitlere neden olur. Evrende gaz halindeki maddenin çekimine neden olur ve gaz halindeki maddeler bir araya gelerek yıldızları, yıldızlar da bir araya gelerek galaksileri oluşturur. Bu durumda, evrendeki yapıların çoğu kütleçekim neticesinde meydana gelmiştir.

Sonsuz bir aralıkta bulunan kütleçekimin, birbirine çok uzak nesneler üzerindeki etkileri daha azdır. Einstein 1915’te kütleçekimini; bir kuvvet olarak değil kütle ya da enerjinin düzensiz dağılması sonucu ortaya çıkan uzay zaman eğriliği/bükülmesi olarak tanımladı. Buna İzafiyet Teorisi denir. 

Albert Einstein tarafından ileri sürülen izafiyet teorisine göre bütün varlıklar ve varlıkların fiziki durumları bağıldır. Zaman, mekan ve hareket birbirinden bağımsız olamaz. Maddeleri birbirine çeken şey Newton’ın kütleçekim kuvveti değil aslında uzaydaki maddelerin oluşturduğu uzay zaman bükülmesinin sonucudur.

• The Method of Fluxions (Fluxion Metodu): 1736’da yayınlandı. Kitapta ilk kez Newton’ın keşfettiği düşünülen Fluxion metodundan bahsedilir.
• De Motu Corporum in Gyrum (Yörüngedeki Cisimlerin Hareketi): 1684’de İngiliz fizikçi Edmond Halley’e yolladığı el yazısı örneklerinden oluşur.
• Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (Doğal Felsefelerin Matematiksel İlkeleri): 5 Temmuz 1687’de Newton tarafından yayınlanmıştır. Dili Latince’dir ve 3 cilttir. Principia veya Principia Mathematica olarak da bilinir.
• Opticks (Optikler): 1704’de İngilizce olarak basılmıştır. Kitapta ışığın kırılımı, yansıma ve kırınım hesapları, merceklerle görüntü oluşması, beyaz ışığın mercekte kırılarak tayf oluşturması, gözün çalışma sistemi ve teleskop yapımı gibi konulardan bahsedilir. Ayrıca kan dolaşımı, sindirim ve metabolizmanın işleyişi gibi tıbbi konular ile Dünya’nın yaratılışı ve Nuh tufanı gibi dini konular da içerir.
• Arithmetica Universalis (Evrensel Aritmetik): 1707’de Latince olarak yazılan bir matematik kitabıdır. Newton'un ders notlarından oluşur. William Whiston tarafından düzenlenip 1728’de yayınlanmıştır.
• Observations upon the Prophecies of Daniel and the Apocalypse of St. John (End of Days): Kutsal Kitabın Yorumu olarak nitelendirilmektedir. 1733’de yayınlanmıştır.
• An Historical Account of Two Notable Corruptions of Scripture (Kutsal Yazıların İki Önemli Yolsuzluğunun Tarihsel Hesabı): 1754’de yayınlanmıştır. Sir Isaac Newton tarafından yazılmış bir tezdir.
• The Chronology of Ancient Kingdoms Amended (Eski Krallıkların Kronolojisi Değiştirildi): Isaac Newton tarafından yazılan yaklaşık 87.000 kelimelik bir kompozisyondur ve ilk kez ölümünden sonra 1728'de yayınlanmıştır.

Eylemsizlik yasası, dinamiğin temel yasası ve etki-tepki yasası, Newton yasalarıdır. Newton’ın hareket yasaları, bir cisim ile etkisi ve hareketi arasındaki ilişkiyi açıklar. Newton yasaları şunlardır:

Eylemsizlik Yasası: Bir cisme, net bir kuvvet etki etmedikçe cisim hareket durumunu korur. Durağan ise durağan kalmaya, sabit bir hızı varsa hızını korumaya devam eder.

Dinamiğin Temel Yasası: Bir cisme uygulanan net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir. (F=ma)

Etki-Tepki Yasası: Her etki, eşit ve zıt bir karşı tepki alır.

“Her etkiye karşılık eşit ve zıt bir tepki vardır.” Isaac Newton’ın üçüncü yasasıdır. Eğer bir cisme kuvvet uygulanırsa, cisimden kuvvet miktarı kadar (zıt) tepki alınır veya iki cismin birbirine uyguladığı kuvvet her zaman eşit ve zıt yönelimli olur.

Isaac Newton’ın üçüncü yasası için uzay roketleri iyi bir örnektir. Uzay roketinin motoru ateşlendiğinde roket ileri doğru itilir. Bu “etkiye tepki” yasasının reaksiyonudur. Ateşleme ile ilerleme zıt yönleredir.

Newton yasaları uzayda da geçerlidir.

• Eylemsizlik Yasası: Uzayda süzülen roket, hiçbir dış kuvvet uygulanmadığı takdirde sonsuza kadar sabit hızında ve kendi yolunda süzülmeye devam eder.
• Dinamiğin Temel Yasası: Bir cisme hız kazandırmak ya da yavaşlatmak için kuvvet gerekir. Astronotlar, uzayda hareket etmek için uzay araçlarından kuvvet alıp kendilerini iterek ilerler. Aksi halde, sadece uzayda süzülürler.
• Etki-Tepki Yasası: Uzay aracının motorları ateşlendiğinde, araç kendi tam tersi yöne doğru hareket eder. Ateşleme yönü ile uzay aracının yönü zıttır.

Isaac Newton’un yakın arkadaşı William Stukeley’in Memoirs of Sir Isaac Newton’s Life (Isaac Newton’ın Hayatından Hatıralar) isimli eserinde Newton ile olan bir anısını anlatıyor.

Stukeley, Woolsthorpe Malikanesinde bir akşam yemeği sonrası Newton’la bahçeye indiklerini ve elmadan ilk o zaman bahsettiğini aşağıdaki cümlelerle anlatıyor:

“Akşam yemeğinden sonra hava ılıktı ve bahçeye indik. Elma ağaçlarına bakarken ağaçtan bir elma düştü. Newton, ‘Neden bu elma hep direkt yere düşüyor, neden yana ya da yukarı doğru düşmüyor. Dünyanın elmayı çekiyor olması gerekir. Maddede çekim gücü olmalı. Dünyadaki çekim gücünün tamamı, dünyanın herhangi bir yerinde değil, merkezinde olmalı. Bu sebeple, elma her zaman dik şekilde, merkeze doğru düşüyor. Çekim de, miktarla orantılı olmalı. Bu nedenle elma dünyayı, dünya da elmayı çekiyor.’ dedi.”

Stukeley ayrıca, yer çekimi kelimesinin ilk defa Newton ile sohbetinde geçtiğini yazıyor. Eser 1752 yılında yayımlanmasına rağmen 2010 yılına kadar sadece akademisyenler ulaşabiliyordu.

Bahsedilen ağaç İngiltere’de bulunan York Üniversitesinin avlusunda hala yaşıyor ve İngiltere’nin York kentine gidenler, isterlerse Newton’un elma ağacını görebiliyor.

Sir Isaac Newton İngilizce, Latince ve Yunanca konuşabiliyordu. Ayrıca kendi icat ettiği şifreli alfabe ile notlar alıyordu.

Nesnelerin isimlerinin gelişigüzel bir mantıkla değil belirli bir kurala göre oluşturulması gerektiğini düşünerek aynı tür şeylerin baş harfinin aynı olduğu ve kelimelerin gruplarına göre ön ek ve son ek aldığı bir dil ile ilgili çalışmalar yaptı.

Isaac Newton’ın matematik profesörü Isaac Barrow'dur, dehasını ilk o keşfetmiştir. Cambridge Üniversitesindeki Lucasian Matematik Profesörlüğü unvanını elde eden ilk kişidir. Emekli olurken kendi yerine Newton’ı önermiştir.

Isaac Newton, Principia isimli eserinin girişinde bilimin amacını şu şekilde belirtmiştir:

“Olguları inceleyerek doğanın kuvvetlerini keşfetmek ve bu kuvvetlerin yardımıyla diğer olayları açıklamak.”

Doğadaki olgular gözlemlenip doğanın yasaları keşfedilmeli ve ortaya bir kuram çıkarılmalı, bu kuram olayları açıklayabilmelidir. Isaac Newton’ın izlediği bilimsel yöntem, deneyler aracılığıyla doğa olayları için matematiksel kuramlar geliştirmektir.

Isaac Newton’ın kişisel özellikler şunlardır:

• Çok yönlü bir kişiliğe sahiptir. Albert Einstein, Newton için şu sözleri sarf eder: “Tek bir kişinin içinde deneyci, kuramcı, tamirci ve biraz da sanatçı barındırıyor. (In one person he combined the experimenter, the theorist, the mechanic and, not least, the artist in exposition.)”
• Araştırmacıdır daima nedenleri sorgular. Voltaire, Newton için şu sözleri sarf eder: “Descartes hiç bilinmeyen noktalara ışık tuttu, antik çağda ve bilimdeki hataları gördü. Çıktığı yolun sınırlarını kaldırdı ve atladığı uçurumun dibi olmadığını anladı. Şimdi ise, Isaac Newton’ın ne gibi keşifler yapacağını inceleyeğiz. (Descartes gave sight to the blind. These saw the errors of antiquity and of the sciences. The path he struck out is since become boundless [....] In fathoming this abyss no bottom has been found. We are now to examine what discoveries Sir Isaac Newton has made in it.)”
• Akıllıdır. Voltaire, Newton’ın aklı için şu sözleri sarf etti: “Kepler’dan önce tüm insanlar kördü. Kepler’ın tek gözü var, Newton’ın ise iki gözü var. (Before Kepler, all men were blind, Kepler had one eye, and Newton had two eyes.)”
• Dahidir. Yakın arkadaşı ve ünlü matematikçi Joseph-Louis Lagrange, Newton’un dehası için şu sözleri sarf etti: “Kalabalıkların arasından sıyrılması sadece bir dakikasını aldı, onun gibi bir dahinin doğması için bir yüzyıl yetmeyebilir. Newton, şimdiye kadar var olan en muhteşem ve en şanslı dahidir, yeni bir dünya sistemi kurma şansını bir kez yakalayabiliriz. (It took the mob only a moment to remove his head; a century will not suffice to reproduce it. Newton was the greatest genius that ever existed, and the most fortunate, for we cannot find more than once a system of the world to establish.)”

• 1689 ve 1701 yıllarında Cambridge Üniversitesi için İngiltere Parlamentosu üyesiydi. 1696’da Kraliyet Darphanesinde müdürlük ve devamında “Kraliyet Darphanesi Ustalığı (Master of the Mint)” yaptı. Bu ünvan ile darphanedeki en kıdemli kişi haline geldi.
• 1703’te Royal Society’nin (Kraliyet Cemiyeti) başkanı oldu ve French Académie des Sciences’ın (Fransız Bilim Akademisi) ortaklığını yaptı.
• Isaac Newton’a 1705’te Trinity College’ına (Trinity Koleji) yaptığı ziyaret sırasında, Kraliçe Anne tarafından şövalyelik unvanı verildi. Ardından Francis Bacon tarafından şövalyelik unvanı verildi.

Isaac Newton ve Hannah Ayscough çiftinin tek çocuğuydu. Kendisiyle aynı adı taşıyan babası bir çiftçiydi ve Isaac doğmadan 3 ay önce vefat etmişti. Üç yaşındayken, annesi Hannah yeniden evlendi ve Isaac’i anneannesinin yanına gönderdi. Isaac Newton, üvey babasını hiç sevmedi ve kendi günahlar defterinde yazdığı kadarıyla hep kin duydu. Newton’ın annesinin 2. evliliğinden olan üç kardeşi vardır.

Prematüre olarak dünyaya gelen Isaac Newton 3 yaşındayken, annesinin yeniden evlenmesi üzerine anneannesiyle yaşamaya başladı. Üvey babasını hiç sevmedi ve annesi tarafından terk edilmişlik hissi yaşayarak mutsuz bir çocukluk geçirdi. Küçük yaşlardayken babası gibi çiftçi olmak istiyordu. Ancak anneannesiyle yaşadığı süre boyunca astronomi, matematik, fizik ve optik üzerine teoriler geliştirdi. Üvey babasının vefatı sonrasında tekrar annesi ile yaşadı ve çalışmalarına devam etti.

19 yaşındayken yerel bir eczacının üvey kızı olan Miss Storey ile nişanlandığı iddia edilse de Isaac Newton hayatı boyunca hiç evlenmedi.

Newton 31 Mart 1727'de 84 yaşında Londra'daki evinde uykusunda öldü ve İngiliz hükümdarlarının yanı sıra Charles Darwin, Charles Dickens ve David Livingstone gibi önemli kişilerin de mezarı bulunan Westminster Abbey'e gömüldü. Cenazesinde Voltaire’in konuşma yaptığı düşünülmektedir.

Isaac Newton’a ait cümlelerden bazıları şöyledir:

• “Amicus Plato amicus Aristoteles magis amica verita.” (Plato dostumdur, Aristo dostumdur ancak en iyi dost gerçektir.)
• “Genius is patience!” (Deha sabırdır!)
• “Truth is ever to be found in simplicity, and not in the multiplicity and confusion of things." (Hakikat karışıklıkta ya da çoklukta değil daima basitlikte, sadelikte bulunur.)
• “I see I have made myself a slave to Philosophy.” (Biliyorum ki, kendimi felsefenin kölesi yapmışım.)
• “If I have seen further it is by standing on the shoulders of Giants." (Daha uzağı görebiliyorsam devlerin omuzlarında durduğumdandır.) Bu cümlede devlerin omuzları metafordur, kendinden önce yaşamış dahilerden bahsediyor.