Enerji Verimliliği Kanunu Nedir?

Enerji Verimliliği Kanunu, Türkiye'de enerji kaynaklarının ve enerjinin etkin kullanılmasını, enerji israfının önlenmesini ve çevrenin korunmasını amaçlayan 5627 sayılı yasadır. 2007 yılında yürürlüğe giren bu kanun, başta sanayi olmak üzere bina, ulaşım ve enerji üretim sektörlerinde verimlilik uygulamalarını zorunlu hale getirir. Kanun hem kamu kurumlarını hem de özel sektörü kapsayan geniş bir çerçeveye sahiptir.
Enerji Verimliliği Kanunu Nedir? 5627 Sayılı Yasa Kapsamı

Kanunun Amaçları Nelerdir?

Enerji Verimliliği Kanunu'nun temel amacı, enerji kaynaklarını daha verimli kullanarak ekonomik ve çevresel sürekliliği sağlamaktır. Bu doğrultuda hem kamuya hem de özel sektöre birçok yükümlülük getirir. Kanunun öne çıkan amaçları şöyledir:

  • Enerji kayıp ve kaçaklarının önlenmesi
  • Enerji yoğunluğunun azaltılması
  • Enerji tüketiminin verimli yönetilmesi
  • Enerji verimliliği farkındalığının artırılması
  • Çevrenin korunmasına katkı sağlanması

Hangi Alanları Kapsar?

Kanun, enerji tüketiminin önemli olduğu bütün alanlara uygulanabilir. Sanayiden binalara, ulaşımdan enerji iletimine kadar geniş bir etki alanı vardır. Özellikle yüksek enerji tüketimi yapan tesisler ve yapılar, bu kanunun kapsamında önemli bir yer tutar. Kanun temel olarak şu alanları kapsar:

  • Sanayi tesisleri
  • Ticari ve kamu binaları
  • Konut sektörü
  • Elektrik üretim ve iletim sistemleri
  • Ulaşım sektörü

Enerji Verimliliği Kanunu’nun Temel Maddeleri

Bu kanun, enerji verimliliğinin hayata geçirilmesini sağlamak için somut yükümlülüler ve uygulamalar öngörür. Her sektöre yönelik temel kurallar ve prosedürler kanunda belirlenir. Temel maddeler arasında şunlar yer alır:

  • Enerji yöneticisi atama zorunluluğu
  • Enerji etüdü ve verimlilik artırıcı projeler (VAP)
  • Enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinin (EVD) yetkilendirilmesi
  • Enerji performansının izlenmesi ve raporlanması
  • Teşvik sistemleri ve gönüllü anlaşmalar

Sanayi Kuruluşları İçin Ne Anlama Geliyor?

Sanayi sektörü, enerji tüketiminin en yoğun olduğu alanlardan biridir. Bu nedenle Enerji Verimliliği Kanunu, sanayi işletmeleri için hem bir yükümlülük hem de bir fırsat sunar. Enerji maliyetlerini düşürmek isteyen sanayi tesisleri, bu kanun sayesinde verimli sistemlere geçiş yapabilir. Sanayi kuruluşları açısından var olan yasal zorunluluklar şunlardır:

  • Enerji tüketimi yıllık 1.000 TEP’i geçen sanayi işletmeleri enerji yöneticisi görevlendirmelidir.
  • Enerji etüdü yaptırmak ve raporlamak gerekir.
  • Enerji verimliliği projeleri geliştirilmelidir.

Binalarda Uygulama ve Zorunluluklar

Binalarda enerji verimliliği, özellikle kamu ve ticari yapılarda zorunlu hale getirilmiştir. Enerji tüketimi yüksek olan binalar için enerji kimlik belgesi (EKB) alma zorunluluğu getirilmiştir. Binalarda uygulama kapsamı şu şekildedir:

  • Enerji kimlik belgesi alma zorunluluğu (yeni ve mevcut binalar)
  • Isı yalıtımı, verimli aydınlatma ve iklimlendirme sistemleri
  • Enerji performansının takibi ve raporlanması

Kanun Kapsamındaki Teşvikler ve Destekler

Kanun, enerji verimliliği projelerini hayata geçirmek isteyen şirket ve kurumlara maddi destekler sunar. Bu destekler sayesinde özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için verimli sistemlere geçiş daha kolay hale gelir. Başlıca destekler şu şekilde özetlenebilir:

  • Verimlilik artırıcı projelere (VAP) hibe
  • Enerji etüdü maliyetinin karşılanması
  • Gönüllü anlaşmalarda enerji tasarrufu hedeflerine ulaşana prim desteği

Enerji Yöneticisi Zorunluluğu

Enerji yöneticisi, bir kurum ya da işletmede enerji tüketimini izleyen, analiz eden ve verimliliği artıracak çözümler sunan yetkili kişidir. Enerji Verimliliği Kanunu'na göre, belirli bir enerji tüketim düzeyinin üzerinde olan kurum ve işletmelerde enerji yöneticisi bulundurulması zorunludur.

EVD Şirketleri ve Rolü

Enerji Verimliliği Danışmanlık (“EVD”) şirketleri, enerji etüdü yapma, tasarruf projeleri geliştirme ve uygulama süreçlerinde uzmanlık sunar. Bu şirketler Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yetkilendirilir ve denetlenir.

Denetimler ve Yaptırımlar

Kanuna uymayan işletmeler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ya da ilgili idareler tarafından denetlenir. Eksiklik tespiti durumunda idari para cezası, desteklerin geri alınması ya da faaliyetin durdurulması gibi yaptırımlar uygulanabilir.

Varsayılan içerik şablonu

İlgili İçerikler

18 Haziran 2025 tarihinde yayınlandı.
Son Güncelleme: 18 Haziran 2025
Kader Arslan
Kader Arslan
İçerik Yazarı
Yazar Hakkında
1998 doğumlu olan Kader Arslan, Karadeniz Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden mezun oldu. Lisans eğitimi aldığı dönemde eşzamanlı olarak yazarlık ve editörlük alanında çalıştı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisat Anabilim Dalı üzerine yüksek lisans eğitimi almaya devam ediyor.
Detaylı Bilgi